از نفوذ و گسترش زبان و ادبیات فارسی در کشورهای عربی چه می‌دانیم؟ آثار و اندیشه‌های شاعران و نویسندگان ایرانی و فارسی‌زبان چه تأثیری در طول سده‌ها بر فرهنگ مردم عربی‌زبان داشته است؟ به احتمال زیاد، آگاهی‌های ایرانیان و فارسی‌زبانان از این نفوذ و تأثیر چندان زیاد نیست. یکی از استادان و پژوهشگرانی که در این زمینه، هم با تألیف و هم با ترجمه به شناسایی کتاب‌ها و آرای مندرج در دیوان‌ها و تألیف‌های زبان فارسی در کشورهای عربی پرداخته است، دکتر یوسف حسین بکّار (متولد 1942) است. او در دهه‌های 1960-1940 در اردن و مصر تحصیل کرد، و در دهۀ 1970 در دانشگاه فردوسی مشهد و سپس در دانشگاه یرموکِ میهنش به تدریس پرداخت. دو تن از شاگردان او با گردآوری و تنظیم هدفمند مقاله‌های او به‌صورت رسالۀ حاضر کوشیده‌اند تا آگاهی‌ها و تحلیل‌های گستردۀ این استاد برجستۀ ادبیات عربی را که بر ادبیات فارسی هم تسلط دارد، در اختیار علاقه‌مندان قرار دهند.
درباره کتاب
کتاب «ادب فارسی در کشورهای عربی؛ تحلیل و بررسی تاریخی و تطبیقی» مجموعه‌ای است از مقالات ارزشمند دکتر یوسف حسین بکار، استاد برجسته مطالعات ادبی جهان عرب، که با تلاش دکتر عبدالکریم جرادات و دکتر یدالله ملایری گردآوری، ترجمه و آماده‌سازی شده است. این اثر نگاهی دقیق و مستند دارد به تأثیرات زبان و ادب فارسی بر ادبیات عربی در کشورهای گوناگون، و پیوندهای عمیق و تاریخی میان این دو فرهنگ را بررسی می‌کند.
مخاطبان کتاب
این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های:
ادبیات تطبیقی
زبان و ادبیات فارسی
زبان و ادبیات عربی
مطالعات خاورمیانه
و علاقمندان به روابط فرهنگی و تمدنی ایران و دنیای عرب
منبعی معتبر و قابل‌اعتماد است.
ویژگی منحصربه‌فرد کتاب
آنچه این کتاب را متمایز می‌کند:
نگاه تطبیقی و تحلیلی به تأثیر متقابل دو زبان فارسی و عربی در حوزه ادبیات
استفاده از منابع اصیل و معتبر عربی و تحلیل آن‌ها در چارچوب مطالعات فارسی
ترجمه‌های دقیق و وفادار به متن اصلی توسط پژوهشگران ایرانی
ارائه مقاله‌ها و خطابه‌هایی کمتر شناخته‌شده که تاکنون در ایران منتشر نشده‌اند
و در نهایت، رویکردی نو در بازخوانی تاریخ فرهنگی میان ایران و جهان عرب از دریچه زبان
جمع‌بندی
کتاب «ادب فارسی در کشورهای عربی» اثری مرجع و ارزشمند است که نه‌تنها تاریخچه تأثیرپذیری ادب عربی از زبان فارسی را با شواهد مستند بررسی می‌کند، بلکه افق‌های تازه‌ای برای فهم روابط میان‌فرهنگی در خاورمیانه می‌گشاید. این کتاب پلی است میان دو سنت بزرگ ادبی، و خواندن آن برای هر پژوهشگر یا علاقه‌مند به تاریخ زبان و ادب، تجربه‌ای پربار و اندیشمندانه خواهد بود.
